W tym roku na konkurs nadesłano 93 prace, na podstawie których wyłoniono 19 finalistów. Nagrodzone i wyróżnione obiekty stanowią ciekawy przegląd projektów zrealizowanych w Polsce w 2022 r.
Ideą konkursu organizowanego przez SARP jest nagradzanie projektów o „znacznej wartości architektonicznej”. Wśród tych docenionych nie zabrakło więc obiektów, które poza niekwestionowaną estetyką i funkcjonalnością mają również wartość społeczną, definiującą pojęcie architektury dostępnej, zaprojektowanej z myślą o potrzebach ludzi, sprzyjającej ich rozwojowi czy wymianie myśli i doświadczeń.
Główną nagrodę przyznano Orientarium w Łodzi autorstwa biura Szlachcic Architekci. Obiekt znajduje się w centrum ogrodu zoologicznego i stanowi połączenie oceanarium z pawilonem przeznaczonym do hodowli i prezentacji zwierząt. Miejsce, w którym można odtwarzać najbardziej niedostępne ekosystemy, powstało przy współpracy ze specjalistami z różnych dziedzin. Projekt z założenia był interdyscyplinarny, gdyż łączył biologię i architekturę, konstrukcję i systemy podtrzymania życia organizmów (live support systems). W czasie projektowania wykorzystano najlepsze, wypracowane razem z biologami rozwiązania dla każdego zagrożonego gatunku występującego w Orientarium. Tworzeniu biotopów przyglądały się organizacje zajmujące się zwierzętami, takie jak EEP czy EAZA, które dbały, aby budowany obiekt jak najlepiej służył zwierzętom – przykładowo pod wpływem tych organizacji architekci całkowicie zmienili wybiegi dla orangutanów.
Przy budowie obiektu zastosowano wiele nowatorskich rozwiązań, takich jak akryle, poduszki z folii ETFE, belki z prasowanego bambusa, żywice polimocznikowe. Elewacja Orientarium, mająca długość ponad 300 m, również jest swoistym biotopem zaprojektowanym po wnikliwej analizie całego otoczenia. Belki prasowanego, impregnowanego bambusa zostały zamocowane do czarnych samonośnych paneli z termoizolacją, dzięki czemu ich wygląd przypomina drzewa w pobliskim parku. Gęsta, mięsista, drewniana tekstura stała się domem dla ptaków oraz tłem dla życia zwierząt i roślin. Pawilon Orientarium znika w zieleni zoo i parku, nie zakłócając naturalnej przestrzeni, która otacza budynek.
Poza Grand Prix jury przyznało również nagrody w dziesięciu kategoriach.
Budynek mieszkalny jednorodzinny
Obiekt: Mikrokamienica w Krakowie
Pracownia: BXB Studio
Zespół: Bogusław Barnaś, Magdalena Fuchs, Justyna Duszyńska, Urszula Furmanik, Mateusz Zima, Kamil Makowiec, Anna Hydzik, Anna Mędrala, Kinga Żuk, Marzia Tocca, Paula Wróblewska, Maros Mitro, Anna Velcheva, Eva Allerhand, Miquel Alberto, Raquel Astasio Luna
Budynek mieszkalny wielorodzinny
Obiekt: Witolda 3840 we Wrocławiu (przebudowa z rozbudową i zmianą sposobu użytkowania budynku usługowego na budynek mieszkalno-usługowy)
Pracownia: Maćków Pracownia Projektowa
Autor budynku: Joseph Hauke
Autorzy projektu: Zbigniew Maćków (główny projektant), Juliusz Erdman, Karolina Kaczmarowska, Agata Kowalczyk, Emilia Marcinkowska, Mariusz Maury, Michał Mrzewa
Współpraca: Gabriela Barlik, Justyna Juszczak, Arkadiusz Kiernicki, Marek Konopnicki, Joanna Major, Sara Zapotoczna
Budynek biurowy, oświaty lub administracji
Obiekt: Blok sportowy dla Liceum Ogólnokształcącego nr XIII we Wrocławiu
Pracownia: arch_it
Zespół autorski: Piotr Zybura (główny projektant), Sylwian Moska, Marta Bazan
Współpraca autorska: Maja Cichocka, Szymon Ciupiński, Andrzej Doktor, Jakub Dunal, Agnieszka Gałwiaczek, Joanna Karnicka, Nicole Kowalczuk, Jakub Marczewski, Maciej Marszał, Karol Mądrecki, Kamila Modzelewska, Anna Sobiech
Identyfikacja wizualna: Piotr Zybura, Nicole Kowalczuk, Maciej Marszał
Konstrukcja: BAUKONCEPT/SP STRUKTURA
Budynek kultury
Obiekt: Budynek Centrum Kultury i Sztuki im. Ady Sari w Starym Sączu (przebudowa i rozbudowa istniejącej kamienicy w pierzei rynku starosądeckiego wraz z zagospodarowaniem przestrzeni publicznej w sąsiedztwie budynku)
Pracownia: 55Architekci Anna Szewczyk-Świątek, Wojciech Świątek
Zespół autorski: Wojciech Świątek (projektant główny), Anna Szewczyk-Świątek (projektant sprawdzający), Magdalena Caban (współpraca autorska)
Inny budynek użyteczności publicznej
Obiekt: Orientarium, ZOO Łódź
Pracownia: Szlachcic Architekci
Autorzy: Dorota Szlachcic, Szlachcic Architekci
Współpraca autorska: Sandra Piasek, Jakub Kilen, Karol Szczepański, Anastazja Stanisławska, Paulina Koprowska, Natalia Sawicka, Maciej Konikiewicz, Justyna Bartnikowska, Anna Spychalska
Przestrzeń publiczna
Obiekt: Upamiętnienie terenu dawnego cmentarza ewangelickiego wraz z budową węzła przesiadkowego Olsztyn – Śródmieście
Pracownia: Biuro Architektoniczne GADOMSCY
Autorzy: Piotr Gadomski, Wojciech Gadomski, liternictwo – Julia Michalak
Architektura w przestrzeni dziedzictwa
Obiekt: Fort Mokotów w Warszawie
Pracownia: WWAA
Autorzy: Marcin Mostafa, Natalia Paszkowska, Krzysztof Mazanek, Dorota Wilczyńska, Grzegorz Makarewicz
Architektura wnętrz
Obiekt: Nowe czytelnie Biblioteki Narodowej w Warszawie
Pracownia: Konior Studio
Autorzy: Tomasz Konior, Dominik Koroś
Współpraca autorska: Konior Studio: Andrzej Witkowski, Marcin Piotrowski, Wojciech Przywecki, Michał Lipiec, Angelika Drozd, Mikołaj Zdanowski, Piotr Straszak; SOKKA: Katarzyna Sokołowska, Wojciech Sokołowski, Ewelina Bidzińska, Michał Latko, Marcin Maciejewski
Architektura krajobrazu
Obiekt: Upamiętnienie terenu dawnego cmentarza ewangelickiego wraz z budową węzła przesiadkowego Olsztyn – Śródmieście
Pracownia: Biuro architektoniczne GADOMSCY
Autorzy: Piotr Gadomski, Wojciech Gadomski, liternictwo – Julia Michalak
Zrównoważony rozwój i budynki certyfikowane
Obiekt: Kompleks SKYSAWA
Pracownia: Polsko-Belgijska Pracownia Architektury PROJEKT
Autorzy: Adam Wagner (architekt, autor projektów); Katarzyna Wakuła (koordynator projektów)
Wyróżnienie specjalne
Obiekt: Ukraińska szkoła w biurowcu w Warszawie
Pracownia: xystudio
Zespół autorski: Filip Domaszczyński, Dorota Sibińska, Marta Nowosielska
Współpraca: Małgorzata Sikora, Marta Skoniecka, Natalia Komsta, Łukasz Smolczewski
Opracowanie: redakcja